WordPress 5.0 is sinds 6 december beschikbaar wereldwijd. Je zal de vraag om het te installeren vast en zeker gezien hebben in jouw admin dashboard. Zoals altijd worden er een aantal bugs mee opgelost en verscherpt de beveiliging sinds de vorige release. Maar er zit ook een heel grote verandering in, die je dagelijkse gebruik van WordPress beïnvloedt: de Gutenberg editor die werkt met een blokken-systeem. Hier leggen we je er alles over uit.
De Gutenberg editor
De editor is het programma dat je gebruikt om je pagina’s en berichten te schrijven. In de klassieke editor kreeg je een groot vak waarin je kon schrijven, bewerken, foto’s opladen en meer. Om een titel te maken kon je tekst selecteren en kiezen welke kop het moest zijn, of eerst de kop selecteren en dan je titel typen. Nieuwe paragrafen begon je door op enter te drukken en andere bewerkingsopties zaten allemaal in de balk bovenaan het editor-vak. Dat verandert allemaal volledig met de nieuwe Gutenberg editor in WordPress 5.0. Laten we wel duidelijk zijn, de nieuwe Gutenberg editor verandert niet hoe jouw website eruitziet voor de bezoeker. Wat het wel doet is jouw back-end overzichtelijker en gebruiksvriendelijker maken.
Hoe werkt de Gutenberg editor?
In plaats van één groot vak, werkt Gutenberg in WordPress 5.0 met allemaal kleine blokken. Zodra je begint met typen, is dit een blok en wanneer op enter klikt, start je een nieuw blok. Elke titel, paragraaf, afbeelding, lijst, quote, bestand, … Alles wat je toevoegt zal dus een blok zijn. Het voordeel hiervan is dat je de blokken heel makkelijk kan verslepen om je pagina opnieuw in te delen. Je kan gewoon beginnen typen om er een tekstblok van te maken, of je kan ook op het plus-teken links klikken om jouw soort blog te selecteren. Dat ziet er zo uit:
Alle extra opties die vroeger getoond werden in de balk bovenaan, komen nu pas tevoorschijn wanneer je in een blok zit waar deze opties gebruikt kunnen worden. Dat ziet er dan bijvoorbeeld zo uit voor een paragraaf, een kop en een afbeelding:
Opgelet met je WordPress 5.0 installatie
Opgelet: test eerst uit of Gutenberg goed werkt met jouw WordPress thema’s en plugins. Dat is namelijk niet altijd het geval. En als je toch wil terugkeren naar de oude, vertrouwde klassieke editor, dan kan dat! Installeer daarvoor de Classic Editor plugin, deze zou tot 2022 nog ondersteund worden. En vergeet natuurlijk ook geen back-up te maken van je website, moest er iets fout lopen tijdens de installatie van WordPress 5.0.
Wat met je bestaande inhoud?
De pagina’s en berichten die je eerder gemaakt hebt in de klassieke editor, worden niet beïnvloed door een overstap naar WordPress 5.0 en de Gutenberg editor. Als je ze opent, verschijnen ze nog steeds in de klassieke editor en kan je ze ook gewoon zo verder bewerken. Kijk bijvoorbeeld maar naar dit artikel dat we enkele weken geleden publiceerden. Zoals je ziet wordt dit nog steeds weergegeven in de klassieke editor:
Nieuw Twenty Nineteen thema
Dit nieuwe basisthema zal met WordPress 5.0 standaard geïnstalleerd worden op alle WordPress websites. Uiteraard is dit gratis thema voorzien van een volledige ondersteuning voor en perfecte samenwerking met de nieuwe Gutenberg editor. Het wordt aangeraden voor zowel persoonlijke blogs als professionele websites. Enkele voordelen:
- Eenvoudige lay-out
- Compatibel met WordPress 5.0 en de Gutenberg editor
- Je kan een website logo toevoegen
- Featured afbeeldingen over de volledige schermbreedte
- Standaard kleurfilter voor je afbeeldingen
- Die accentkleur is blauw, maar kan je volledig aanpassen
- Een widget ruimte net boven de footer
- Een menu voor sociale iconen
- Meerdere menu’s mogelijk
- Volledig responsief thema (computer, mobiel, tablet)
Hieronder vind je een voorbeeld van een website gebouwd met Twenty Nineteen in het nieuwe WordPress 5.0:
De impact van WordPress 5.0
Zoals je waarschijnlijk wel al gemerkt hebt, is WordPress 5.0 geen kleine update, zoals we gewend zijn van WordPress. De 5.0 brengt erg grote veranderingen met zich mee als het gaat over hoe we onze websites bouwen. De Gutenberg editor is een enorm grote verandering, en we mogen ons naar verluid voorbereiden op nog zo’n grote veranderingen. WordPress werkt er hard aan om concurrentieel te blijven en mee te gaan met zijn tijd. Concurrenten als Wix en Squarespace groeien namelijk exponentieel en WordPress is van 2017 op 2018 ‘maar’ met 17,3% gegroeid.
Inzake gebruiksvriendelijkheid en technologie was de Gutenberg update ook wel nodig. De blokken maken het veel eenvoudiger om pagina’s aan te passen, zodra je aan de nieuwe editor gewend bent. De nieuwe editor in WordPress 5.0 is ook gebaseerd op een nieuw JavaScript-framework, hetzelfde dat gebruikt wordt door bijvoorbeeld Facebook en Instagram.
Veranderingen voor ontwikkelaars
- WordPress 5.0 is intuïtiever en gebruiksvriendelijker. Bestaande websitebouwers zullen even moeten wennen aan het blokken-systeem, maar ervaren coders zullen dit systeem zeker herkennen van andere coderingssystemen en er snel mee weg zijn.
- Het WordPress Rest API ondergaat ook verbeteringen, zodat ontwikkelaars eenvoudiger dingen kunnen ontwikkelen om de data-uitwisseling te vergemakkelijken. Het bouwen van nieuwe applicaties voor WordPress wordt eenvoudiger.
- Het wordt ook eenvoudiger om nieuwe thema’s te maken. Dankzij de blokken van Gutenberg, hoef je zelfs geen ontwikkelaarsachtergrond meer te hebben om een thema te kunnen creëren.
- Het kan dan weer wel zijn dat enkele van de plugins om pagina’s te bouwen minder relevant worden door Gutenberg. Er bestaan heel wat plugins om je pagina’s op te bouwen, maar het kan goed zijn dat veel van die functies al in Gutenberg zitten, of op een andere manier door Gutenberg aangepakt worden.
- Er zijn met WordPress 5.0 ook meer ontwikkelingsmogelijkheden om content op te bouwen! Het is namelijk mogelijk om nieuwe blokken voor Gutenberg te ontwikkelen. Dus wil jij speciale inhoud voor op jouw website? Creëer dan je eigen blok en klaar is kees!
Samengevat
De twee grootste veranderingen van WordPress 5.0 zijn de Gutenberg editor en het nieuwe standaardthema. Maar geen paniek, je bent niet verplicht om WordPress 5.0 te installeren. We raden je sowieso aan om te wachten tot januari, wanneer de update stabieler zal zijn. Voor de zekerheid, neem je ook best een back-up van je website en kijk je eerst na of jouw thema’s en plugins wel goed werken met de nieuwe update. En last but not least: als je niet overweg kan met de nieuwe editor, schakel dan gewoon terug naar de Classic Editor plugin. Of contacteer ons als je er helemaal niet meer wijs uit geraakt 😉